Almanya'dan kömüre geri dönü? hamlesi

Beklenilmeyen bir enerji kriziyle kar?? kar??ya kalan Almanya, iklim de?i?ikli?i ile ilgili iddial? hedeflerine ra?men kömür kullan?m? art?r?yor. Bloomberg’in verilerine göre Almanya, elektrik üretimi için son 6 y?la k?yasla en h?zl? biçimde fosil yak?t kullan?yor.

Dünya çap?nda çevreyi kirletme oran? yüksek ve görece ucuz kömüre olan talep, ülkelerin yükselen enerji fiyatlar?n?n ekonomilerine olan olumsuz etkisini en aza indirmeye çal??mas?yla art?yor. Rusya ile Ukrayna aras?ndaki sava??n ard?ndan ba?layan krizin özellikle Avrupa’daki etkisi büyük. Almanya ise uzun dönemde s?f?r sal?n?m hedefinin yerine k?sa dönemde enerji konusunda güvenli?i sa?lama hedefine öncelik veriyor.

Uluslararas? Enerji Ajans? (UEA) analisti Carlos Fernandez Alvarez, “Herkes iklim hedeflerini sabit tutuyor. Fakat ???klar? aç?k tutma ile karbon sal?n?mlar?n? azaltma aras?nda kald???n?zda, ???klar? aç?k tutmay? seçersiniz” dedi.

Almanya 2038 itibariyle kömür kullan?m? s?f?rlamay? planl?yor. Ülkeyi yöneten koalisyon da bu hedefi 2030’a çekmeyi istiyor. Fakat mevcut kriz ile ba?a ç?kmak için, ülke kapal? olan kömür santrallerini geçici olarak tekrar kullan?ma aç?yor. Birçok ülkede tekrar kullan?ma al?nan kömür santrali kapasitesi s?n?rl? kal?rken, UEA’n?n raporuna göre 10 gigavat ile sadece Almanya’n?n tekrar kullan?ma açt??? kapasite dikkate de?er boyutta.

Almanya Federal ?statistik Ofisi’ne (Destatis) göre ülke, elektri?inin üçte birinden daha fazlas?n? kömür ile üretiyor. Üçüncü çeyrekte ülkenin kömür kaynakl? elektrik üretimi, geçti?imiz senenin ayn? dönemine k?yasla yüzde 13,3 art?? gösterdi.

Almanya Ekonomi Bakanl???’n?n bir sözcüsü yapt??? aç?klamada, “Kriz s?ras?nda önemli olan, 2022’de özellikle do?algazda dikkate de?er miktarda daha az enerji tüketmeyi ba?armam?z. Almanya’n?n sal?n?mlarda art??a yol açan enerji piyasas? müdahaleleri k?s?tl? zaman için geçerli. Ülke yenilenebilir enerji konusundaki geli?meleri h?zland?rd? ” dedi.

Kömüre geri dönü?ün nedenleri
Almanya’n?n kömüre dönü?ünün iki ana nedeni bulunmakta. Bunlardan ilki yak?t olarak pahal?la?an do?algaz?n tercih edilmemesi, ikincisi ise nükleer santrallerinde sorunlar ya?ayan Fransa’n?n enerji talebinin artmas?. Destatis’e göre bu y?l Almanya, 1990’dan beri ilk defa Fransa’ya net enerji ithali gerçekle?tirecek.

Avrupa’da yaz aylar?nda rekor seviyelere ç?kan do?algaz fiyatlar?, mevcut dönemde be? y?ll?k ortalaman?n üzerinde seyrediyor. Bu y?l?n ba??nda aralar?nda Steag’?n da bulundu?u Alman enerji ?irketleri, artan do?algaz fiyatlar? nedeniyle kömür kapasitelerini tekrar kullan?ma ald?. Volkswagen da Wolfsburg’daki fabrikas?nda kömür kullan?m?n? sonland?rma plan?n? iptal etti.

Sadece Türkiye ve AB’nin 2023’te kömür ithalat?n? art?rmas? bekleniyor
Enerji dan??manl??? hizmeti veren Perret Associates’in kurucusu Guillaume Perret, “Kömür temel enerji üretim kaynaklar?ndan biri olarak geri geliyor. Kömür do?algaza k?yasla çok daha kârl? olmaya devam ettikçe ve do?algaz yoksunlu?u sürdükçe, yaz, ilkbahar ve sonbaharda daha fazla kömürün yak?laca??n? dü?ünüyoruz. Almanya’n?n acil durum kömür santralleri hükümetin planlad??? tarihten 9 ay sonra olan Aral?k 2024’e kadar aç?k tutulabilir” derken, “Büyük enerji tüketicileri aras?nda sadece Avrupa Birli?i ve Türkiye’nin 2023’te kömür ithalat?n? art?rmas? bekleniyor” ?eklinde konu?tu.

Bu ay?n belirli dönemlerinde, rüzgar h?zlar?n?n dü?mesinin yenilenebilir elektrik üretimini olumsuz etkilemesi ve kömür tüketiminin artmas?yla, Almanya’n?n elektrik üretimi Güney Afrika ve Hindistan’daki elektrik üretimi kadar çevreyi kirletir hale geldi.

Avrupa’da kömür ithalat? art?yor
Bunlara ra?men, do?algaz fiyatlar?n?n yaz ay?na k?yasla dü?mesi ve Avrupa’n?n rekor seviyelerde LNG ithal etmesi ile do?algaz depolar?n?n doluluk oranlar?n?n mevsimsel ortalaman?n üstünde olmas?n?n Avrupa’n?n kömür yakmaktan kaç?nmas?na yard?mc? olaca?? dü?ünülüyor.

Bunun yan?nda Fransa’daki nükleer santraller de tekrar devreye giriyor. Baz? gecikmelerin devam etmesine ra?men, Kas?m ay?nda yüzde 50 olan nükleer santral haz?rl?l?k oran?, yakla??k yüzde 68’e yükseldi. Almanya da nükleer santrallerini önceden planlanan?n ötesinde olarak Nisan ay?n?n ortas?na kadar aç?k tutmay? planl?yor.

Avrupa’n?n kömür ithalat?n?n artaca?? dü?ünülürken, bu kömürün ne kadar?n?n enerji üretimi için yak?laca?? bilinmiyor. Destatis’e göre ülke, yenilenebilir elektrik üretimini de üçüncü çeyrekte y?ll?k yüzde 2,9’a yükseltti.

Dü?ünce kurulu?u Agora Energiewende’de AB politikalar? proje müdürü olan Fabian Hein, “Yenilenebilir enerji kullan?m?n?n h?zlanmas?, hem bu dönemde enerji ba??ms?zl???n? kazanmak için hem de 2030 iklim hedeflerimize ula?mam?z için çok önemli” dedi.